İngiltere’de 7 yaşında bir çocuk, öncü robot yardımlı bir cihazla böbrek ameliyatı geçiren ülkedeki ilk çocuk oldu.
Reece’in böbreğinden idrar akışını engelleyen bir tıkanıklığı vardı.
“Parka gitti ve bir tür direğe düştü. İyi olduğunu söyledi, sonra akşam babamın evine gitti ve birkaç oyun oynadı, tuvalete gitti ve idrarında biraz kan vardı,” dedi Reece’in annesi Elizabeth Wilton.
Wilton, “(Hastanede) taramalar yapıldı, o kazadan hiçbir şey çıkmadı ama taramalar yapıldığında böbrek ve mesane arasında bir sorun olduğunu, tüplerde bir sorun olduğunu ve olması gerektiği gibi olmadığını gördüler” diye ekledi.
Bu tıkanıklığın tedavisi için laparoskopik piyeloplasti adı verilen bir işlem uygulanır ve üreterin böbreğe birleştiği noktadaki darlık onarılır.
Bu işlem için uygulanan geleneksel cerrahi müdahale bazı komplikasyonları da beraberinde getirir.
İşlemi gerçekleştiren Southampton Üniversitesi Hastanesi’nde danışman çocuk üroloğu olan Ewan Brownlee, “Cerrahiye yönelik iki geleneksel yaklaşım var; nispeten büyük kesiler yapıp ellerinizle bir şeyler yaptığınız açık ameliyat ve karında benzer küçük kesiler yapmayı içeren geleneksel laparoskopik cerrahi.” dedi.
“Ancak aletler, iç tarafta bir çene ve diğer uçta düz bir makas sapı bulunan düz şaftlı aletlerdir, bu nedenle hareket aralığı dayanak noktası etrafında nispeten sınırlıdır. Bu nedenle, dikiş atma gibi bir şey yaptığınızda, bunu bu aletlerle yapmak nispeten zordur”.
Cambridge merkezli CMR Surgical Ltd tarafından geliştirilen robot destekli cihaz, küçük cerrahi aletler ve robot destekli manuel kontrolün yanı sıra büyütülmüş yüksek çözünürlüklü bir ekran kullanarak insan müdahalesinin sağlayamayacağı hassasiyete ulaşmaya yardımcı olabilir.
Brownlee, “Robotik destekli kısım hala aynı fikir – karında küçük bir kesi, bir aletin düz şaftı, ancak aletin iç kısmı düz bir çene yerine tam bir bilek hareketine sahip ve sonra dış kısmı düz bir sap yerine daha çok bir kumanda koluna benzeyen bir şeye sahip,” diye ekledi.
“Yani, hala tamamen cerrah tarafından kontrol ediliyor. Robotik destekli olması bir bakıma otomatikleştirilmiş gibi gelebilir, ama aslında hala cerrah tarafından kontrol ediliyor”.
İngiltere’de robot destekli cerrahi giderek yaygınlaşıyor
Londra merkezli Guy’s ve St Thomas NHS Vakfı Güveni, 2023 yılında prostat, böbrek ve akciğer kanseri ameliyatlarının neredeyse tamamının robotik olarak tamamlandığını, son 20 yılda 10.000’den fazla işlemin robot yardımlı gerçekleştirildiğini bildirdi.
Southampton Çocuk Hastanesi‘ne göre robot, gelişmiş hassasiyet ve manevra kabiliyeti sayesinde daha genç hastalarda da kullanılabiliyor.
Cihaz üç yıldır yetişkinler üzerinde denendi ve daha hızlı iyileşme süreleri, daha az ameliyat sonrası ağrı ve hastanede daha az zaman geçirme gibi olumlu sonuçlar verdi.
Reece’in ameliyatında kullanılan robotik kollar, 720 derecelik hareket kabiliyetine sahip ve bu sayede cerrahi aletler, çocuklarda karmaşık operasyonlar gerçekleştirebilecek kadar küçük olabiliyor.
“İlk duyduğumda, onu bir robotun ameliyat edeceğini duydum, eh? dedim. Ama sonra, robotu bir doktorun ameliyat ettiğini ve bunun gibi her şeyi öğrenince, her şey daha anlaşılır oluyor,” dedi Reece’in babası Ashley Wilton.
Elizabeth Wilton, “Bu, teknolojinin ne kadar ileri seviyeye ulaştığını ve normal bir operasyonda kolayca ulaşılamayacak yerlere ne kadar karmaşık bir şekilde girebildiklerini gösteriyor.” diye ekledi.
Ameliyattan sonra Reece, annesi Elizabeth’e kendini iyi hissettiğini söyler.
“Hala kendisi. Değişmedi. Biraz uyuşuk, özellikle de onun yaşındaki herkes gibi huzursuz ama gerçekten iyi iş çıkardı. Normal, öyle değil mi? Aslında sadece normale dönüyor” dedi.
Reece, ameliyatından bir gün sonra taburcu edildi ve tamamen iyileşmesi bekleniyor.
Deneye katılan cerrahlar, robot destekli pediatrik cerrahinin dünya çapında yaygın bir uygulama haline gelmesini umuyor.
“Sonuç olarak, umudum, dediğiniz gibi, sadece İngiltere’de değil, potansiyel olarak tüm dünyada çocuklar için daha minimal invaziv prosedürler olabilmesidir. Robotik destekli teknoloji, bazen açık prosedürlerin gerçekten gerçekleştirilemediği bu minimal invaziv prosedürleri yapmayı daha basit hale getirmelidir,” dedi Brownlee.
Southampton Çocuk Hastanesi, cihazı 150 genç hasta üzerinde deneyeceğini açıkladı.
